Παρασκευή 19 Νοεμβρίου 2010

Γιατί "δεν αγαπώ" την Φωτογραφία.

@  Η πρώτη μου επαφή με τη Φωτογραφία ήταν γύρω στα 15 μου, όταν το καλοκαίρι του 78 αγόρασα (1.200 δρχ) τους δύο τόμους του TIME-LIFE "Η Φωτογραφία και η Τεχνική της". Από την μέρα που πρωτοδιάβασα τα βιβλία αυτά, το ούτως ή άλλως πάντοτε πενιχρό χαρτζιλίκι μου αντί να γίνεται αντίτιμο γιά κάθε είδους εφηβική καλοπέραση, μονίμως πήγαινε σε κάποια φωτογραφική εταιρεία είτε αυτή πουλούσε μηχανές και φακούς είτε χαρτιά και χημικά είτε χίλιους δυό φωτογραφικούς διαόλους. 

Επί ενάμισυ περίπου χρόνο κοιμόμουν σε ένα δωμάτιο-μόνιμα στημένο σκοτεινό θάλαμο "αγκαλιά" με τους rodinal και τα υποσουλφίτ και είμαι σίγουρος πως μέχρι και σήμερα στο αίμα μου κάποια ίχνη θα βρίσκονται ακόμη από κείνη την ιδιότυπη συγκατοίκηση. 

Μετά από πάνω από εκατό (εκατό) τουλάχιστον αναγνώσεις των δύο αυτών μοναδικών μου φωτογραφικών βιβλίων, (μην νομίζετε πως κυκλοφορούσε και καμμιά φοβερή φωτογραφική βιβλιογραφία τότε στην Ελλάδα), όταν ένιωθα πως πλέον πνιγόμουν από την έλλειψη φωτογραφικής γνώσης, το φθινόπωρο της επόμενης  χρονιάς εγγράφηκα στην μοναδική τότε σχολή φωτογραφίας στην Ελλάδα, τον ΑΚΤΟ, με καθηγητές τον Αντρέα Σμαραγδή και τον Άλκη Ξανθάκη. Και από ότι θυμάμαι στα 16 μου, ήμουν ο πιό μικρός στην πενηνταμελή (και βάλε) τάξη. Τελειώνοντας την σχολή, συνειδητοποίησα πως τελικά δεν έμαθα τίποτε απολύτως σε αυτή ή τουλάχιστον δεν έμαθα τίποτε παραπάνω από αυτά που ήδη γνώριζα και εφάρμοζα πριν φοιτήσω. Περισσότερα ίσως είχα μάθει μόνος μου φωτογραφίζοντας και τυπώνοντας αλλά και "σκαλίζοντας" τα υπερπολύτιμα τότε προσπέκτους των εταιρειών, παρά από τη σχολή που το μόνο τελικά που μου προσέφερε ήταν η γνωριμία με κουλτουριάρες γκόμενες που τότε ήταν και πολύ της μόδας.  

Ένα μήνα πριν τελειώσω το Λύκειο (Μάη του 81), προσλήφθηκα "δοκιμαστικά (αμισθί) γιά ένα χρόνο" από το φωτοειδησεογραφικό πρακτορείο του επί 25 έτη Προέδρου της Ένωσης Φωτορεπόρτερ Ελλάδος, ενός βαθιά έντιμου ανθρώπου του Ζήση Αγγελόπουλου. Επειδή κάποιοι έκριναν έτσι, η "δοκιμαστική περίοδος του ενός χρόνου" (κάτι απόλυτα σύνηθες την εποχή εκείνη το να δουλεύεις δωδεκάωρα αμισθί γιά 1-2 χρόνια στο φωτορεπορτάζ), μειώθηκε κατά δέκα μήνες και έτσι λίγες μέρες μετά τα δέκατα έβδομα γενέθλιά μου βρέθηκα πλέον και μισθωτός φωτοειδησεογράφος. 'Εκτοτε, και με διακοπή 22 μηνών της στρατ. μου θητείας, και ως μέλος πλέον της Ένωσης Φωτοειδησεογράφων Ελλάδος και αργότερα και ως εκλεγμένο μέλος του Πειθαρχικού Συμβουλίου του, συνεργάστηκα σε καθημερινή βάση με όλες τις Αθηναϊκές εφημερίδες και περιοδικά, (πλήν των αθλητικών),  καθώς και με "Μακεδονία" και "Θεσσαλονίκη", υπηρετώντας το πολιτικό, αστυνομικό αλλά κυρίως ελεύθερο φωτορεπορτάζ. Εκτός από την ελεύθερη καθημερινή συνεργασία μου με τις εφημερίδες, βρέθηκα και μισθωτός στις "Ελεύθερος Τύπος", "Μεσημβρινή", "Η Πρώτη" και "Επικαιρότητα".Γενικά  κάποιοι είπαν ότι δεν τα κατάφερα κι' άσχημα. Μπορεί νάναι κι έτσι. 

Σε κάποια στιγμή όμως, όταν άρχισα να συνειδητοποιώ πως γιά να επιβιώσω στον συγκεκριμένο χώρο έπρεπε να αρχίσω να εκχωρώ και κομμάτια του εαυτού μου τα οποία ...δεν τα είχα γιά εκχώρηση, κυριολεκτικά τα βρόντηξα κι έφυγα. Ξέρασα τον χώρο που αγαπούσα και με ξέρασε κι αυτός. Εδώ και αρκετά χρόνια κάνω το ψώνιο μου κρατώντας με νύχια και με δόντια ένα φωτογραφείο και κάνω γάμους.Ναι γάμους! Μιά χαρά ! Στέρησα και στερώ πολλά από την οικογένειά μου γιά να δίνω πάντα το καλύτερο δυνατό στον πελάτη, χωρίς να δίνω δεκάρα γιά τον πελάτη,  και αυτό που κυρίως στέρησα ήταν η φυσική μου παρουσία. 

Την φωτογραφία δεν την "αγαπώ". Είναι η φύση μου η ίδια. Αλλά δεν είναι η μόνη "φύση" μου. Από τον πρώτο κι όλας καιρό που άρχισα να εργάζομαι στο χώρο, διαπίστωσα πως ήταν γεμάτο νταβατζήδες. Γεμάτο όμως. Κάθε λογής και κάθε μορφής. Άλλος λυμαινόταν τον αθλητικό χώρο, άλλος τον χώρο του πολιτικού φωτορεπορτάζ, άλλος "είχε δικό του κρεββάτι" στην Ασφάλεια, άλλος είχε αναπτύξει δημόσιες σχέσεις με τους ..."αναρχικούς", άλλος είχε τη Νέα Δημοκρατία, άλλος το ΠΑΣΟΚ, άλλος το ΚΚΕ εσωτ. και άλλος το ΚΚΕ. Και "άλλος" λυμαινόταν (με κάθε τρόπο) τον καλλιτεχνικό χώρο. Παντού φέουδα και βιλαέτια και τα πάντα κλειστά γιά όποιον ήταν στην "απέξω" και η δουλειά σου σε καμμία περίπτωση δεν αποτελούσε ικανό διαβατήριο γιά κάτι παραπάνω από ένα μεροκάματο, αν δεν ήσουν μέλος κάποιου κόμματος ή αν δεν έγλυφες κάποιον διευθυντή και δεν ρουφιάνευες τους συναδέλφους σου ή αν δεν γαμούσες κάποια διευθύντρια περιοδικού. Δέχτηκα πολλών ειδών "προσφορές" στα χρόνια αυτά.

Λυπάμαι αλλά δεν έκανα τίποτε από τα παραπάνω. Και αυτή λοιπόν είναι η δεύτερη "φύση" μου. Να μη γουστάρω να συμβιβάζομαι και να μην σκύβω το κεφάλι μου σε κάθε ντενεκέ. Και όχι γιατί τάχα είμαι μάγκας. (Οι μάγκες μας τελειώσανε). Αλλά γιατί απλά δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά. Έτσι έμαθα να ζώ. Γιατί κατάλαβα πως δεν έχει καμμιά αξία το να είσαι απλώς "καλός φωτογράφος" ή "καλός γιατρός" ή καλός ότιδήποτε, αν δεν μπορείς να δείς τα μούτρα σου στον καθρέφτη γιατί είσαι παλιοτόμαρο. Και αν η Ελλάδα έφτασε σε αυτά τα κάθε μορφής χάλια, είναι γιά το ότι δεν αντέχουμε να βλέπουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη. Και τα χάλια μας αυτά έγιναν πιά ένα με το χοντρό δέρμα μας, ρούχο θαρρείς κολλημμένο στη σάρκα μας, ένα ρούχο όμως που με τα χεράκια μας το φτιάξαμε, με χιλιάδες μέτρα χρυσού νήματος από μικρές και μεγάλες σιωπές, από μικρές και μεγάλες ανοχές.

Γιατί οι σιωπές και οι ανοχές μας ήταν που επέτρεψαν στους νταβατζήδες κάθε χώρου να είναι αυτοί που είναι, οι σιωπές και οι ανοχές μας ήταν αυτές που άνοιξαν τον δρόμο στους πλέον ατάλαντους και ανερμάτιστους να "περάσουν μπροστά",  είτε αυτοί είναι πολιτικοί είτε φωτογράφοι είτε ό,τιδήποτε, οι σιωπές και οι ανοχές μας είναι αυτές που οδήγησαν στην πλήρη απαξίωση οποιασδήποτε Αρχής αλλά και λογικής σε αυτόν τον τόπο. Αυτές λοιπόν οι σιωπές μας ευθύνονται γιά όλα, αυτές οι σιωπές που από παιδάκια μας μάθανε πως είναι "χρυσός". Τότε που μας λέγανε "εσύ παιδάκι μου θα βγάλεις το φίδι από την τρύπα? Κοίτα να κάνεις τη δουλίτσα σου και μη μιλάς μη σε βάλει στο μάτι, ο δάσκαλος, ο καθηγητής, ο λοχαγός, ο διευθυντής και σήμερα ο ...συντονιστής". Χα ! Ρε δε πάτε στο διάολο όλοι !

Ζητώ ειλικρινά συγγνώμη γιά την (στα καλά καθούμενα) παράθεση του άθλιου βιογραφικού μου, (το απολυτήριό του Λυκείου το πήρα με 13) αλλά ήμουν υποχρεωμένος να το κάνω, γιά να απαντήσω σε κάποιους που κάπως όψιμα έχουν ανακαλύψει και την Φωτογραφία αλλά και την "αποκλειστική" τους αγάπη γιά αυτήν (και με την πρώτη ευκαιρία την διαλαλούν δώθε κείθε ως πραμάτεια)  και εργολαβικά την έχουν θέσει υπό την "προστασία" τους.

Σε όλους αυτούς, το μόνο που έχω να απαντήσω είναι πως εγώ λοιπόν "δεν αγαπώ την φωτογραφία". Και ίσως επειδή "δεν την αγαπώ", ίσως γι' αυτό, δεν θα γενώ ποτέ και αγαπητικός της. 



7 σχόλια:

  1. λυκε, το πιο ειλικρινες-αυθορμητο-''αληθινο''-γροθια στο στομαχι μας, σχολιο, που διαβασα ποτε.
    θα μου επιτρεψεις να επανελθω ''πολυ'' αναλυτικα καποια αργοτερη στιγμη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. "Γιατί κατάλαβα πως δεν έχει καμμιά αξία το να είσαι απλώς "καλός φωτογράφος" ή "καλός γιατρός" ή καλός ότιδήποτε, αν δεν μπορείς να δείς τα μούτρα σου στον καθρέφτη γιατί είσαι παλιοτόμαρο" Απίστευτό όλο το κείμενο φίλε αλλά στην παραπάνω φράση για μένα βρίσκεται όλη η ουσία. Η πλάκα είναι ότι όλα τα παλιοτόμαρα χαμογελάνε στον πούστη που βλέπουν στον καθρέφτη και αυτό είναι το χειρότερο από όλα. Φτάσαν στο σημείο να γουστάρουν αυτό που βλέπουν. Σε χαιρετώ καί περιμένω και άλλα κειμενά σου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. η πορεια μου στην φωτογραφια συνομηλικε λυκε ηταν τελειως διαφορετικη. αυτο ειναι ομως αλλο θεμα.
    αλλα οσον αφορα την μουσικη πορεια μου, μου θυμισες πραγματα. ποτε μα ποτε δεν ειχα επικοινωνια με μουσικο οργανο. δεν μου κοβε για τις νοτες, ημουν μαζι με 2 αλλους εκτος χορωδιας στο σχολειο σαν παραφωνος, δεν μπορεσα οσο κι αν ηθελα να μαθω ενα οργανο.
    απ την αλλη υπεραγαπαω την μουσικη. ισως γι αυτο τον ακαταλαβιστικο λογο που δεν μπορω να την ''δημιουργησω''. καποια στιγμη απο την μεγαλη αγαπη που τις εχω, τολμησα ενα μουσικο καφενειο. το μαγαζι εσκιζε αλλα εσκισε κι εμενα οδηγωντας με σε μια καταθλιψαρα. η μουσικη οδηγηση απο τον κοσμο με εκανε εκτος των αλλων,να μην ξανακουσω μουσικη για 6 μηνες. ποιος εγω..

    οπως ειπες η φωτογραφια για σενα ειναι η φυση σου η ιδια. και καπου μεσα σ αυτα που ειπα θα βρεις τους λογους. πολλοι σε κατηγορουν για να''δειξεις''. να δειξεις τι, απορω. να μεινεις στην ιστορια σαν φωτογραφος? να μεινουν τα γραπτα σου. εδω εχεις ακυρωσει προσωπικα μπλοκ σου και γραμμενες σκεψεις σου που χαθηκαν στον αερα.
    αν ηθελες παλι να κανεις τον μαγκα(οπως σου προσαπτουν)το φεισμπουκ ηταν ο,τι πρεπει για σενα. θα γινοσουν πασιγνωστος σε μια βδομαδα. γιατι δεν το κανεις? γιατι δεν κανεις χωρις την φωτογραφια. θελεις να την βλεπεις να την χαιδευεις να της μιλας. και κατ επεκταση δεν κανεις και χωρις το dpgr που μονο πικρες σου εχει δωσει, γιατι ειναι ενας χωρος που μπορει καποιος να μοιραστει(οσο γινεται και αφηνουν) φωτογραφικες σκεψεις και οχι μονο φωτογραφιες.

    τουλαχιστον αφελεις(για να μην πω κατι χειροτερο) αυτοι που δεν καταλαβαινουν τα ατομα που αγαπουν το σαιτ και δινουν σημασια σ αυτους που το χρησιμοποιουν. και δεν θα ηταν τοσο ενοχλητικοι αν δεν ενοχλουσαν.

    μεγαλη κουβεντα θελει το τι σημαινει χρησιμοποιηση ανθρωπων και καταστασεων.
    και μεγαλη κουβεντα θελει το τι και πως φωτογραφιζουμε ωστε τελικα να φαινεται μεσα απο τις φωτογραφιες μας αν τις χρησιμοποιουμε ή μας χρησιμοποιουνε. τα αφηνω και τα δυο.

    και τελειωνω θυμιζοντας κατι που ειχες πει εσυ.
    υπαρχουν δυο τροποι να φωτογραφιζεις. ενας γιατι γουσταρεις(με οτι σημαινει αυτο) και ο αλλος γιατι δεν μπορεις να κανεις αλλιως. και για μενα φαινεται ξεκαθαρα αυτο στο συνολο των φωτογραφιων του καθενος. παρα πολλες φορες βεβαια και σε μεμονομενες φωτογραφιες.

    καλα κανεις και ''δεν την αγαπας''.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. "Η πλάκα είναι ότι όλα τα παλιοτόμαρα χαμογελάνε στον πούστη που βλέπουν στον καθρέφτη και αυτό είναι το χειρότερο από όλα. Φτάσαν στο σημείο να γουστάρουν αυτό που βλέπουν".

    Μην ανησυχείς. Σε κάποια στιγμή ο χρόνος "κάνει ταμείο" γιά όλους μας.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Δεν είναι βιογραφικό Παύλε.
    Εξομολόγηση είναι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. [quote]Μην ανησυχείς. Σε κάποια στιγμή ο χρόνος "κάνει ταμείο" γιά όλους μας. [/quote]

    Μετά θάνατον όμως ... δυστυχώς!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από έναν διαχειριστή ιστολογίου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή